Voltaire'nin - Candide Kitabı Hakkında Neler Söylenebilir? Candide Ne Demek?

Kitabın Yazarı: Voltaire
Kitabın Çevirmeni: Ayşe Meral
Yayınevi: Alfa Yayınları
Kitabın Sayfa Sayısı: 170 sf.
Kitabın Fiyatı: 10 TL

Öncelikle Candide'nin ne demek olduğunu öğrenelim daha sonra da kitap ile ilgili yorumlara geçelim. Bu şekilde kitaptan bahsetmem daha kolay olacak diye düşünüyorum.

Candide, kitabın başında şu şekilde tanımlanmış: Özel isim değildir. Voltaire iyimserliği en iyi temsil eden isim ve sıfat olması bakımından bu adlandırmayı seçmiştir. Kelime anlamı "temiz yürekli, aşırı saf"tır.

Şimdi kitap ile ilgili yorumuma ve düşüncelerime geçecek olursak ilk önce şunu söylemek isterim; kitabı bitirip üzerine düşündüğüm zaman aklıma gelen ilk şey Ziya Paşa'nın Gazeli oldu. Gazelin 4. beyitinde şöyle diyordu;

Adına dünya denilen, insanların katledildiği yerlere düştü yolum. Hükümet derler adına nice mezbahalar gördüm._Ziya Paşa_Gazel_4.beyit

İsterseniz bunu bir açıklığa kavuşturalım ve kitabın içeriğinden bahsedelim. Şöyle ki, Candide adlı kahramanımız Cunegonde isimli bir bayana aşık olur fakat bu aşk öyle bir şeydir ki sonunda ölümden beter acılar bıraktırır. Candide'i köy köy, şehir şehir, hatta ülke ülke dolaştırır. Aynı zamanda gittiği her yerde bir acı veya bir ölüm bırakır.

Durun bir dakika, "hani Candide özel isim değildi." Diye kendi kendinize sorabilirsiniz, fakat kahramanımız temiz yürekli ve aşırı saf biri olduğu için Voltaire kahramanımıza böyle bir sesleniş tarzı bulmuş diyebiliriz. Yani yaygın olarak kullanılan, özel bir isim değildir Candide.

Kitabın içeriğinden devam edecek olursak, kitapta bazı göndermeler var ki çok dikkat çekiyor, bazı savaşlar mı dersiniz, kişiler mi dersiniz, bir çok şeye Voltaire'nin göndermeleri oluyor fakat bu göndermeler (bence) öyle bir ustalıkla yazılmış ki anlatılan hikayeden hiçbir şekilde kopmuyorsunuz.

Bir de şöyle bir şey söylemem gerekiyor, kitabın ilk basımına göre şu anki basımlarda birkaç değişiklik yapılmış. Buradan da kitabın orjinalini okumadığımızı da öğrenmiyoruz. Bunu kötü anlamda söylemiyorum fakat ben yinede kitabın ilk halini okumayı isterdim.

Ve şöyle bir şey daha eklemek istiyorum kitaptan alıntı yaparak;

GİRİŞ

Doktor Ralph'ın Almanca eserinden tercüme edilmiştir. 1759
yılında Minden'de vefat ettiğinde doktorun cebinde bulunan ekler de ilave edilmiştir.*

---------------------------------------------------
* Voltaire sansürü aşabilmek için eserini Alman bir doktorun tercümesi olarak göstermiştir.
İlginç olansa, kitap basıldığında çok tutup ona atfedildiğinde, Voltaire bunu inkar eder ve
yazışmalarından birinde şöyle der: "Böyle saçma bir metni bana atfetmek için delirmiş olmak gerekir."

İnanılmaz ama gerçek, Voltaire, Candide eserinin çok satmasına rağmen üzerine almamış ve "böyle bir eseri bana atfetmek için delirmiş olmak gerekir" cümlesini kullanmış.

Son olarak ben neden bu kitabı okumak istediğimi söyleyip bitireyim; Bu kitabın tanıtım kısmını okuduğumda bir serüven okuyacağımı anladım (zaten anlaşılmayacak gibi değil) fakat ondan da öte serüvenin Türkiye'de de geçeceğini okuyunca bu kitabı okuma isteyim arttı.

NOT: Kitap ne sadece bir aşkı anlatıyor, ne de sadece bir serüveni anlatıyor. Sadece şunu söyleyebilirim kitabı okuduğunuzda bir çok şey öğreneceksiniz.

Konu ile ilgili soru ve görüşlerinizi aşağıdaki yorum kutusundan gönderebilirsiniz.