Neden Tek Bir Doğru Yoktur? | Doğrunun Çerçevesi

Onluk (decimal) sayı sistemindeki 1+1 'in sonucu ile ikilik (binary) sayı sistemindeki 1+1 'in sonucu aynı değildir.

İnsanların birbirlerine bir şeyler anlatmaya çalışırken "hayır, doğrusu bu..." şeklinde devam ederek birbirlerinin söylediklerini çürütmeye çalıştıkları anda aslında benzer şeylerin farklı yüzlerini savunduklarını gördüğüm zaman aynı şeyleri bizzat kendimin de yaşadığını fark ettim. Bazen birileriyle konuşup tartışırken,  bazen de kendi kendime bir konunun farklı yönlerini düşünürken... Doğrunun ne demek olduğunu sorgulamaya böyle başladım.

Fark ettiğim ilk şey, doğrunun çerçevesi olmadıkça var olamadığı oldu. Yani, bir şeyi doğru kabul edebilmemiz için öncelikle onu tanımlayabilmemiz gerekir. Doğru olarak varsaydığımız şeyi bir çerçeveye oturtmamız gerekir. Haliyle bunun sonucunda doğru saydığımız şeyin kendisinden çok çerçevesinin önemli olduğu sonucuna vardım.

Hemen bir soru ve ardından bu soruya vereceğim cevaplarla ne demek istediğimi açıklayayım; 

1+1 = sorusunun cevabı sizce nedir?

Muhtemelen çoğumuz bu soruya hiç düşünmeden 2 cevabını verecektir, ki cevap yanlış değildir ancak 10 deseydiniz o da yanlış olmayacaktı. Neden mi? Çünkü çerçevesini tanımlamadığımız bir şeyin birden çok doğru cevabı olabilir.

Soruya dönecek olursak; çoğunluğumuzun 1+1 sorusunun cevabına 2 dememizin sebebi günlük hayatta kullandığımız, hepimize okullarda öğretilen sayı sisteminin ilk başta onluk (decimal) sayı sistemi olmasından kaynaklanıyor. Yani 2 cevabının doğru olmasının ardında yatan sebep (doğrunun çerçevesi) onluk sayı sisteminden kaynaklanıyor. Eğer ki ben çerçeveyi değiştirip, bu soruyu ikilik (binary) sayı sistemine göre cevaplayacak olsaydım 1+1=10 derdim ve bu da doğru olurdu.

Varmak istediğim sonuca gelirsek; doğru, belli kurallar çerçevesinde geçerliliğini sürdüren ve bir tanıma bağlı yaşayan şeydir. Çerçeveyi değiştirdiğimizde doğru yalana dönüşmez, çoğunlukla yeniden tanımlanır.

Konu ile ilgili görüşlerinizi aşağıdaki yorum kutusundan paylaşabilirsiniz.